မျပတ္ေသာသတိျဖင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကိုပယ္သတ္ျခင္း (Mindfulness Based Stress Reduction; MBSR)ပညာ

လူေတြမွာ ၊ လိုခ်င္တပ္မက္တဲ့စိတ္ (ေလာဘ) အလိုမက်မေက်နပ္ရန္လိုတဲ့စိတ္(ေဒါသ) အမွန္ကိုမသိနားမလည္ေတြေဝတဲ့စိတ္(ေမာဟ)ဆိုတာေတြ ေမြးကတည္းကပါလာၾကပါတယ္ ။ အလႅာရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးက ထည့္ေပးလိုက္တာေပါ့ခင္ဗ်ာ ။
သို႔ေပမယ့္ အဲသည္တရားေတြဟာ ၊ ရာသက္ပန္ခိုင္ျမဲေနတဲ့တရား ၊ မေျပာင္းမလြဲ ခိုင္မာစြာရွိေနတဲ့တရားမဟုတ္ဘူးဗ် ။ မိမိရဲ့သေဘာအေလ်ာက္ ေလွ်ာ့ပါးသြားေအာင္ ၊ တစ္ျဖည္းျဖည္းအေလ့အက်င့္ျဖစ္လာတာႏွင့္အမွ် လံုးဝကင္းစင္သြားတဲ့အထိ ေလ့က်င့္ယူလို႔ရတဲ့တရားေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။
စာရွဳသူမိတ္ေဆြ ခင္ဗ်ား ။
ကိုယ္တြင္းရွိ ၊ အထက္ေဖာ္ျပပါ အရွိတရား ၃ပါးကို ၊ စာရႈသူ မိတ္ေဆြအေနျဖင့္ ၊
- နည္းနည္းေလွ်ာ့ႏိုင္လ်င္ နည္းနည္းခ်မ္းသာကိုရျပီး ၊ မ်ားမ်ားေလွ်ာ့ႏိုင္လ်င္ မ်ားမ်ားခ်မ္းသာကိုရေစမွာ မလႊဲအမွန္ပါ။
- အၾကြင္းမဲ့ ဖယ္ရွင္းႏိုင္လ်င္ ၊ အၾကြင္းမဲ့ခ်မ္းသာကိုရေစမည္ဟု သက်ဆရာၾကီးက အာမခံထားပါတယ္။

လူတိုင္းစမ္းၾကည့္လို႔ရတဲ့တရားေတြပါ ။ ကို္ယ့္ဟာကိုယ္စမ္းၾကည့္လို႔လည္းရပါတယ္ ။ အခုလုပ္ၾကည့္အခုသိရမယ့္ တကယ့္လက္ေတြ႔က်တဲ့ ပကတိအရွိတရားပါ ။
စာရႈသူ မယံုလ်င္ အခုစမ္းၾကည့္လိုက္ပါ ။ သည္လိုစမ္းၾကည့္ကာမွ်ျဖင့္ စိတ္ဆိုးမည့္သူ ၊ သေဘာမတူမည့္သူရွိမည္မထင္ပါ ။ (ဟဲဟဲ ၊ ငါ့စကားမွ အမွန္တရားေဟ့ ၊ သူမ်ားေျပာတာမယံုၾကေလႏွင့္ ဆိုသူမ်ားအဖို႔ေတာ့ မတတ္ႏိုင္ပါ။)။
အဲသည္ ၊ အၾကြင္းမဲ့ခ်မ္းသာရာခ်မ္းသာေၾကာင္း နည္းလမ္းအမွန္ကို ကိုယ္တိုင္ ေဖာ္ထုတ္သိရွိသူကို ဗုဒၶလို႔ေခၚသတဲ့ဗ်။ စီနီယာအလႅာဟ္ရဲ့အလိုအရဆိုလ်င္ ၊ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္ထည့္ေပးထားေတာ္မူသည့္ မေကာင္းစိတ္မ်ားကို အၾကြင္းမရွိ ပယ္ႏႈတ္ေတာ္မူေသာ အရွင္လို႔လည္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ႏိုင္သေပါ့ခင္ဗ်ာ ။

အခုတင္ျပမယ့္ ၊ နည္းပညာကိုေတာ့ အေမရိကန္ နာမည္ၾကီး တကၠသိုလ္ၾကီးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ (the University of Massachusetts) က ပညာရွင္ Dr. Jon Kabat-Zinn ထုတ္ေဖာ္တင္ျပခဲ့တာပါ ။ ကမၻာအရပ္ရပ္ရွိ ေဆးရံု ၊ ေဆးခန္းႏွင့္ တကၠသိုလ္ၾကီး (some 200 hospitals, clinics, and universities worldwide) ေတြမွာေတာင္ မျပတ္ေသာသတိျဖင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကို ပယ္သတ္ျခင္း ပညာရပ္အျဖစ္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေနၾကပါျပီ ။
ေနာက္ျပီး လူေတြမွာ ကိုယ့္အယူအဆ ကိုယ့္အေတြးအေခၚႏွင့္ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို စြန္႔ပယ္ရမွာ ၊ သူမ်ားအေတြးအေခၚ အယူအဆကို လက္ခံရမွာ ဝန္ေလးေနတဲ့ စိတ္(မာန) ဆိုတာေလးလည္း ရွိေသးသဗ် ။ (အဲဒါၾကီးကိုလည္း အလႅာဟ္အရွင္က ထည့္ေပးထားတာေပါ့ခင္ဗ်ာ ။ ) ဒါေၾကာင့္ထင္ပါ့ဗ်ာ ။ ဗုဒၶ၏ သမထက်င့္စဥ္လို႔နာမည္မတပ္ရဲၾကပဲျဖစ္ေနၾကပါတယ္ ။ အျခားတံဆိပ္တစ္ခုတပ္လိုက္ၾကပါတယ္ ။ မျပတ္ေသာသတိျဖင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကိုပယ္သတ္ျခင္း(Mindfulness Based Stress Reduction; MBSR) ပါတဲ့ခင္ဗ်ာ ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔အေမွ်ာ္အျမင္ အယူအဆကိုေတာ့ ေလးစားရမွာေပါ့ခင္ဗ်ာ ။
စာရႈသူမိတ္ေဆြ ၊ ဘယ္ဘာသာဝင္ျဖစ္ျဖစ္ စိတ္သန္႔သန္႔ႏွင့္ေလ့က်င့္လို႔ ၊ စမ္းၾကည့္လို႔ရသြားသေပါ့ဗ်။ အျခားေသာဘုရားရဲ့အယူလို႔ တံဆိပ္တပ္မထားေတာ့ အလႅာဟ္ၾကီးလည္း စိတ္ဆိုးစရာ ၊ ဒဏ္ခတ္စရာမလိုေတာ့ဘူးေပါ့ ခင္ဗ်ာ ။
အဲသည္ ပညာရဲ့ အက်ိဳးအာနိသင္ကနည္းနည္းေနာေနာမဟုတ္ဘူးေနာ ၊ ၾကည့္လိုက္ၾကပါဦး -
Chronic Pain
Stress
Anxiety and Worry
Chronic or Life-Threatening Medical Illnesses
Depression
Relationship Difficulties
Problems with Substances
Sleep disturbance
Hypertension
Headaches
Grief and Loss
မနည္းမေနာပါလားေနာ္ ။ ကမၻာ့ေခတ္မီ တကၠသိုလ္ၾကီးမ်ားမွာ ေဒါက္တာဘြဲ႔ရဆိုတဲ့ဆရာ့ဆရာၾကီးမ်ားက အတည္ျပဳလက္ခံျပီး ၊ လက္ဆင့္ကမ္းေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးေနၾကတာေနာ္ ။ မိတ္ေဆြ စိတ္ဖိစီးလို႔ မေပ်ာ္ႏိုင္ မရႊင္ႏိုင္ျဖစ္ေနသလား ။ စိတ္ဖိစီးမႈေျဖေဖ်ာက္ဖို႔ ဘီယာဆိုင္ႏွင့္ ပျခဳပ္ဆိုင္တို႔ဆီကိုသာ သြားဖို႔စိတ္ကူးေနပါသလား ၊ စိတ္တင္းၾကပ္မႈေျဖေပ်ာက္ဖို႔ မိန္းမတစ္ေယာက္ျပီးတစ္ေယာက္ယူဖို႔ စိတ္ကူးေနပါသလား ။ သူမ်ားလင္ႏွင့္ တိတ္တိတ္ပံုး ႏွစ္ပါးသြားဖို႔ စိတ္ကူးေနပါသလား ။ မနက္ျဖန္ခ်မ္းသာႏိုးႏိုး ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ၂လံုး ၃လံုးထိုးဖို႔သာ စိတ္ကူးေနပါသလား ။ ဒါမွမဟုတ္ ထိုင္းနယ္စပ္ထြက္ ဒုကၡသည္ေလွ်ာက္ျပီး အေမရိကန္ေရာက္ဖို႔သာ စိတ္ကူးေနပါသလား ။ စိတ္ဖိစီးမႈ မသက္သာသည့္အျပင္ ၊ တစ္ပူေပၚႏွစ္ပူဆင့္ ဆိုသလိုသာ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္ ။
စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္မွ ကင္းေဝးေရးအတြက္္ ၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈရဖို႔အတြက္ ၊ ေသသည့္အခ်ိန္ထိ ၊ ေနာင္ဘဝဆိုတာကို ေစာင့္ဆိုင္းေနစရာမလိုသလို ၊ စစ္တိုက္ဖို႔လည္း မလိုအပ္ပါ ။
အေသခံဘံုးခြဲတိုက္ခိုက္ဖို႔မလိုသလို ၊ အလႅာဟ္ရွင္ျမတ္ဖန္တီးေပးထားေသာ လိင္အဂၤါမ်ားကို လွီးျဖတ္ရန္လည္းမလိုအပ္ပါ ။

ဒီနည္းေလးစမ္းၾကည့္လိုက္ပါ ။ ဘာပိုက္ဆန္မွ ကုန္စရာမလိုပါ ။ စာအုပ္ဝယ္ဖတ္လို႔လည္း သိႏိုင္ပါသည္ ၊ စံနစ္တက်သိလို တတ္လိုလ်င္ နည္းစပ္ရာ ၊ သက်တပည့္အစစ္အမွန္မ်ားထံတြင္ နည္းယူလိုက္ပါ ။ ( မိတ္ေဆြတို႔ ေတြ႕ေနက် ၊ ဘုန္းၾကီးတု ဘုန္းၾကီးေယာင္မ်ား ၊ သီလမရွိ ၊ သမာဓိမသိ ၊ ပညာမေဆာင္ ရဟန္းေယာင္မ်ား ေနာက္လိုက္လ်င္ေတာ့ တာဝန္မယူပါ ။)
စမ္းၾကည့္လိုက္ပါမိတ္ေဆြ ။ ရွက္ရြံ႕ေနဖို႔မလိုပါ ။
မိမိကိုယ္တိုင္ လုပ္ယူရေသာနည္းမ်ားျဖစ္ပါသည္ ။ ဆုေတာင္းေန၍ မရပါ ။ ကိုယ္လုပ္မွ ကိုယ္ရေသာ နည္းမ်ားျဖစ္ပါသည္ ။
ယခုလုပ္ၾကည့္ ယခုသိရမည့္ မုခ်အရွိတရားမ်ားျဖစ္ပါသည္ ။

သက်တပည့္တစ္ဦးျဖစ္သူ ၊ ဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိက (အင္ဂ်င္နီယာဆရာေတာ္) ကေတာ့ “ စိတ္ခ်မ္းသာဖို႔လိုရင္းပါ ” စာအုပ္တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းအမိန္႔ရွိထားပါသည္-
===========
ဒါေတြကိုမေမ႔မွ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ ။
(၁) ငါဟာ ငါ႔ဘ၀မွာ အေရးပါတဲ႔သူ ျဖစ္တယ္။ ငါ႔မိသားစုဘ၀မွာလည္း အေရးပါတဲ႔သူ ျဖစ္တယ္။ ငါ႔အသုိင္းအ၀ိုင္းမွာလည္း အေရးပါတဲ႔သူ ျဖစ္တယ္။ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏုိင္လုိ႔ အေရးပါတာလဲ။ ဘာမွ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေပးႏုိင္လုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သြားရင္းလာရင္းနဲ႔ စိတ္ခ်မ္းသာစရာေလးေတြကို ငါ ေျပာႏုိင္တယ္။
တစ္ခါတေလ ကိုယ္တတ္ႏုိင္တဲ႔အကူအညီ ေပးႏုိင္တယ္။ ငါ႔ေၾကာင္႔ နည္းနည္းေလးျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရေစခ်င္တယ္။

ငါ႔ဘ၀မွာ ငါဟာ အေရးအပါဆံုးလူ မဟုတ္ရင္ ဘယ္သူက ငါ႔ဘ၀မွာ အေရးအပါဆံုး ျဖစ္မလဲ။ ငါဟာ ဘာမွ အသံုးမက်တဲ႔သူလုိ႔ ငါ႔ကိုယ္ငါ သေဘာထားရင္ဘယ္လိုလုပ္ စိတ္ခ်မ္းသာမလဲ။ ဘယ္လုိလုပ္ စိတ္အားတက္မလဲ။

(၂) ငါ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဒုကၡမေပးမိေအာင္ သတိထားတယ္။ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ ဒုကၡေပးေနၾကရင္ ဒီီေလာက္လူေတြမ်ားတဲ႔ ေလာကၾကီးမွာ ဘယ္ေနလုိ႔ ျဖစ္ေတာ႔မလဲ။ ဒါေၾကာင္႔ စိတ္ခ်မ္းသာမႈမေပးႏုိင္ရင္ ရွိပါေစေတာ႔ စိတ္ဆင္းရဲမႈေတာ႔ မေပးမိေအာင္ သတိထားပါတယ္။

(၃) ဒီေန႔ဟာ အေရးအၾကီးဆံုးေန႔ပဲ။ ဒီေန႔ကို တန္ဖုိးထားမွ ေန႔တုိင္း
တန္ဖုိးရွိတဲ႔ေန႔ ျဖစ္မယ္။ ေန႔တုိင္း တန္ဖုိးရွိတဲ႔ေန႔ျဖစ္မွ ငါ႔ဘ၀ဟာ
တန္ဖုိးရွိတဲ႔ဘ၀ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဒီေန႔ တန္ဖုိးရွိတာ လုပ္မယ္။
ပညာရွာမယ္။ မိတ္ေဆြေကာင္းရွာမယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ေနမယ္။ ေမြးေန႔မွာ
Happy Birth Day ေပ်ာ္ရႊင္စရာေမြးေန႔လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။
ေပ်ာ္လည္းေပ်ာ္ၾကတယ္။ ေန႔တုိင္း အဲဒီလုိ ေပ်ာ္လုိ႔ မျဖစ္ဘူးလား။
မျဖစ္ႏုိင္စရာအေၾကာင္း ဘာရွိသလဲ။ ေန႔တုိင္း ေမြးေန႔လုိ႔ သေဘာထားမယ္။

(၄) ဒီေန႔လုပ္ရမယ္႔ အလုပ္ေတြကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္။ လူေတြကို
အေကာင္းဆံုးသေဘာထားနဲ႔ ဆက္ဆံမယ္။ ငါနဲ႔ေတြ႔ရတဲ႔ လူေတြဟာ ငါ႔လုိပဲ ဘ၀ကို ရုန္းကန္ျပီး ေနသြားၾကတယ္။

(၅) ကိုယ္တတ္ႏုိင္တာကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ စိတ္ပါလက္ပါ၊ ရုိးရိုးသားသား
ေစတနာနဲ႔ လုပ္မယ္။ မတတ္ႏုိင္တာကို မတတ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ သေဘာထားမယ္။ အဲဒီလုိ မတတ္ႏုိင္တဲ႔ အတြက္ေၾကာင္႔ စိတ္ဆင္းရဲမခံဘူး။

(၆) ဒီေန႔ အကူအညီလုိတဲ႔ ငါ႔မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကို အကူအညီေပးမယ္။ လူ႔ဘ၀မွာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အကူအညီေပးျပီးေနသြားမွ အားလံုး အဆင္ေျပမယ္။ ငါကလည္း ဘယ္သူ႔ကိုမွ အကူအညီမေပးဘူး။ ဘယ္သူ႔ဆီကမွလည္း အကူအညီ မယူဘူး ဆုိျပီး ေနလုိ႔ မျဖစ္ဘူး။

(၇) ငါ ခင္သလို ငါ႔ကို မခင္ၾကဘူးလုိ႔ အျပစ္ မတင္ဘူး။ သူတုိ႔ မခင္တာဟာ
ငါ႔အတြက္ စိတ္ဆုိးစရာ မဟုတ္ဘူး။

(၉) ဒီေန႔ဟာ ငါ တကယ္ေနရတဲ႔ေန႔ပဲ။ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ အျပင္မွာ
မရွိဘူး။ အတိတ္မွာ မရွိဘူး။ အနာဂတ္မွာ မရွိဘူး။ အခု ပစၥဳပၸာန္မွာပဲ
ရွိတယ္။ ငါ႔ကိုယ္ကိုငါ ေက်နပ္ေနတယ္။ ငါ႔ဘ၀ကိုငါ ေက်နပ္ေနတယ္။
ငါ႔စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ ငါ႔တာ၀န္ပဲဆိုတာ ငါသိတယ္။ ငါစိတ္ခ်မ္းသာေနမွ
ငါနဲ႔ေတြ႔ရတဲ႔သူေတြကို စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ေပးႏုိင္မယ္။ အနည္းဆံုးေတာ႔ ငါ႔အျပံဳးဟာ လႈိက္လွဲတဲ႔အျပံဳး ျဖစ္ေစရမယ္။

(၁၀) ငါဟာ ငါ႔ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးမိတ္ေဆြျဖစ္ႏုိင္သလုိ အဆိုးဆံုးရန္သူလည္း
ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သူမ်ားက ငါ႔ကို ေနရာမေရြး အခ်ိန္မေရြး ဒုကၡမေပးႏုိင္ဘူး။
ငါ႔စိတ္ကိုငါ မထားတတ္ရင္ အခ်ိန္မေေရြး ေနရာမေရြး စိတ္ဆင္းရဲႏုိင္တယ္။
ငါ႔စိတ္ကို ငါသိလုိ႔ စိတ္ထားတတ္ရင္လည္း ေနရာမေရြး အခ်ိန္မေရြး
စိတ္ခ်မ္းသာႏုိင္တယ္။

(၁၁) ဘယ္လုိသေဘာထားရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္။ ဘယ္လုိေတြးရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္။ ဘာလုပ္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္။ ဘယ္သူနဲ႔ေပါင္းရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ဆုိတာကို အျမဲ ေလ႔လာရမယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔ သူေတြကို ေလ႔လာမယ္။ အဆင္ေျပေနတဲ႔သူေတြကို ေလ႔လာမယ္။

(၁၂) ကိုယ္႔ဘ၀ ကိုယ္႔ေနရာ ကိုယ္႔အေျခအေနကို ဘယ္သူနဲ႔မွ မလဲခ်င္ဘူး။
လဲခ်င္ေနရင္ စိတ္ဆင္းရဲေနတယ္။ ငါ႔ဘ၀ကို ငါ ေက်နပ္တယ္။ ဘယ္သူ႔ဘ၀နဲ႔မွ
မလဲႏုိင္ဘူးဆုိရင္ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။
(၁၃) ကိုယ္႔ကို သူမ်ား ခ်ီးမြမ္းတဲ႔အခါ ႏွစ္သက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အဲဒါ
သိပ္အေရးၾကီးတယ္လုိ႔ သေဘာမထားဘူး။ ခ်ီးမြမ္းတာခံရဖုိ႔ မလုပ္ဘူး။ ကိုယ္
စိတ္၀င္စားတာ၊ ကိုယ္၀ါသနာပါတာ၊ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကို လုပ္တယ္။ ခ်ီးမြမ္းရင္ ေက်နပ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ္႔ ငါလုပ္တာကို ခ်ီးမြမ္းမွာလား၊ ကဲ႔ရဲ႕မွာလားလုိ႔ မေတြးဘူး။

(၁၄) ေငြ ဘယ္ေလာက္လုိခ်င္တယ္လုိ႔ မေတြးေတာ႔ဘူး။ ဒီအလုပ္လုပ္ရင္
ေငြဘယ္ေလာက္ရမလဲလုိ႔ မေတြးဘူး။ ဒီအလုပ္ကို ခ်စ္လုိ႔ လုပ္တယ္။

(၁၅) ကိုယ္႔စိတ္မွာျဖစ္တဲ႔ ခံစားမႈနဲ႔ပတ္သတ္ျပီး ဘယ္သူ႔မွာမွ တာ၀န္မရွိဘူး။ ငါ႔စိတ္ကိုငါ ခ်မ္းသာေအာင္ ထားႏုိင္တယ္။ ငါ႔စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို သူမ်ား ဖ်က္ဆီးလုိ႔ မရဘူး။ ငါစိတ္မခ်မ္းသာရင္ အဲဒါ ဘယ္သူ႔မွာမွ တာ၀န္မရွိဘူး။ ငါ႔စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ ငါ႔တာ၀န္ပဲ။ ငါဒုကၡေရာက္တာ သူတုိ႔ေၾကာင္႔လုိ႔ ေတြးသလား။ အဲဒီလို ေတြးေနရင္ စိတ္ဆင္းရဲေနတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔သူ မျဖစ္ေသးဘူး။ ငါ႔စိတ္မွာျဖစ္တဲ႔ ခံစားမႈအတြက္ ငါ႔မွာပဲ တာ၀န္ရွိတယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အျပစ္တင္ဖုိ႔မလုိဘူး။ အဲဒီလို သေဘာထားကို ျပတ္ျပတ္သားသား ထားႏိုင္တဲ႔သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔သူ။ ငါ႔ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္ၾကတယ္။ ငါ႔ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ မလုပ္ၾကနဲ႔လုိ႔ ေျပာတဲ႔သူဟာ စိတ္ဆင္းရဲေနတဲ႔သူ။

စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေနတတ္သူေတြမွာ ရွိတဲ႔ အခ်င္းအရာ လကၡဏာေတြဟာ ဘာေတြလဲ။
စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ေနတတ္တဲ႔သူဟာ-
Boldness: သတၱိရွိတယ္။ ဆံုးျဖတ္ရဲတယ္။ ေျပာရဲတယ္။ လုပ္ရဲတယ္။
Brightness: အသိဉာဏ္ ေတာက္ေျပာင္တယ္။
Cheerfulness: ရႊင္လန္းတယ္။
Common sense: ပင္ကုိယ္ဉာဏ္ရွိတယ္။
Confidence: ကုိယ္႔ကိုယ္ကို ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိတယ္။
Control: မိမိကိုယ္ကုိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္တယ္။ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္တယ္။
Enthusiasm: စိတ္အားထက္သန္တယ္။ တက္ၾကြတယ္။
Forgiveness: ခြင္႔လႊတ္ႏုိင္တယ္။
Friendliness: ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံတတ္တယ္။
Gratitude: ေက်းဇူးသိတတ္တယ္။ တန္ဖိုးထားတတ္တယ္။ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။
Joyousness: ၾကည္လင္ရႊင္လန္းတယ္။
Kindness: ၾကင္နာတတ္၊ ညွာတာတတ္တယ္။
Mental fitness: စိတ္ဓာတ္ ၾကံ႕ခိုင္တယ္။
Optimist: အေကာင္းျမင္တယ္။ အျဖစ္ကိုျမင္တယ္။ အျပဳသေဘာရွိတယ္။
Patience: စိတ္ရွည္တယ္။ ေစာင္႔ထိန္းႏုိင္တယ္။
Peacefulness: စိတ္ျငိမ္းခ်မ္းတယ္။
Power: စိတ္စြမ္းအားၾကီးတယ္။
Productiveness: အလုပ္မ်ားမ်ားလုပ္ႏိုင္တယ္။
Wisdom: ဉာဏ္ပညာရွိတယ္။

ဒီအရည္အခ်င္းေတြ ဒီဂုဏ္ေတြေၾကာင္႔ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ႔သူဟာ
အခက္အခဲေတြကို ရင္ဆုိင္ ေက်ာ္လႊားႏုိင္တယ္။ အခက္အခဲကို ရင္ဆုိင္
ေျဖရွင္းရတာကို သေဘာက်တယ္။
=========
ဘာက်င့္စဥ္မွ မပါေသးပါ ။ စိတ္သေဘာထားတတ္ဖို႔အပိုင္းေလးသာျဖစ္ပါသည္ ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ခယညြတ္တြား ၊ ေတာင္းပန္ ရိုက်ိဳး ဦးခ်ဖို႔လည္း မလိုေသာကိစၥျဖစ္ပါသည္ ။

အမွန္တရားကို လက္ခံႏိုင္စြမ္းသတၱိရွိေသာ ၊ အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါေစ ။

ေလးစားမႈျဖင့္-
ဟာဂ်ီဝက္စ္လီ

မူရင္းစာေတြကို ဖတ္လိုလ်င္ ၊ ေဟာဒီမွာ ဗ်ိဳ႕-

1. http://en.wikipedia.org/
2. .http://www.osher.ucsf.edu/public/meditation.html#faculty
3. http://mindfulness.ucsd.edu/mbsr.htm
4. http://www.umassmed.edu/Content.aspx?id=43112
5. http://www.umassmed.edu/Content.aspx?id=41254&LinkIdentifier=id
6. http://www.mbsrfresno.com/mbsr.htm
7. http://www.mbsr-nyc.com/htm_c/mbsr_c.htm
8. http://www.mbsrtoronto.com/
9. http://www.highbeam.com/doc/1P3-1224495731.html
10. http://www.mindfuliving.org/MBSR.html#facilitator